هارد دیسک در کامپیوتر حکم حافظه ی بلند مدت برای ذخیره اطلاعات را دارد. یعنی وقتی اطلاعاتی بر روی آنها نوشته می شود در صورتی که نقص فنی برای این قطعه پیش نیاید می تواند همیشه بر روی آن باقی بماند و در هر لحظه ی دلخواه ، در دسترس قرار گیرد.
در هارد دیسک ها دو مورد بیشتر از همه حائز اهمیت است: گنجایش و سرعت.
در طول این سالها تکنولوژی ساخت این قطعه تغییرات زیادی کرده و این قطعات در چند نوع کاملا مختلف ساخته و عرضه شده اند. ما در این مطلب سعی داریم تا بطور کاملا خلاصه و روان با چند مورد مرسوم از دیسک های سخت آشنا شویم.
هارددیسک ها از یک نوار (دیسک) گردان که با یک لایه مواد مغناطیسی پوشانده شده برای ذخیره ی اطلاعات استفاده می کنند. با این توضیح مشخص می شود که هارد دیسک ها برای کار کردن نیاز دارند تا با سرعت بسیار بالایی بچرخند. پس یکی از فاکتورهایی که هنگام خرید باید به آن توجه کنید RPM (Revolution per minute) یا همان دور در دقیقه است. (البته معمولا انواع بی سر و صداتر در اولویت قرار می گیرند)
در گذشته، گنجایش هارد دیسک ها بسیار محدود بود ولی امروزه با پیشرفت تکنولوژی ساخت ، شاهد ظهور هارددیسک هایی در سایز کوچکتر و ظرفیت بسیار بیشتر هستیم تا حدی که امروزه برای واحد آن ، از ترابایت استفاده می شود.
بطور کلی دو نسل از هارد دیسک ها ، وجود دارد که ما به آنها می پردازیم.
SATA Hard Disk
IDE Hard Disk
این دو هارد دیسک که فقط تکنولوژی ساخت و اینترفیس آنها با هم متفاوت است از نظر ظاهری شبیه به یکدیگر بوده و فقط مدل SATA کمی کوچکتر از مدل IDE ساخته می شود.
IDE Hard Disk
هارددیسک های IDE همانطور که تصویر بالا می توانید ببینید با کابلهای ۴۰-۸۰ سیم و کانکتورهای پهن شناخته می شوند. این نوع حافظه که سالهای زیادی بعنوان مطرح ترین و پرمصرف ترین در بین کاربران بوده ، امروزه به دلیل شکست خوردن در رقابتِ سرعت از رقیب خود ، از بازار کنار گذاشته شده است. IDE مخفف عبارت Integrated Drive Electronics است و اشاره به سبک انتقال اطلاعات از طریق کابل و رابط آن دارد.
در این رابط (IDE) ، انتقال اطلاعات به صورت عملیات موازی انجام می شود. اننقال اطلاعات بصورت موازی است و سرعت بالایی هم دارد و همین امر از جمله ویژگی هایی بود که آنرا سالیان سال بعنوان مطرح ترین استاندارد برای رابط های کامپیوترهای شخصی تبدیل کرده بود. پروسه ی انتقال موازی اطلاعات یعنی انتقال بیت های داده ، در طول مسیر یک رشته یا سیم ، بـا جهت عکس آن در رشته یا سیم دیگر .
این رابط با عناوین دیگری از جمله موارد زیر نیز شناخته می شود.
ATA مخفف Advanced Technical Attachment
PATA مخفف Parallel Advanced Technical Attachment
این رابط ها در ابتدا برای هارد دیسک ها درنظر گرفته شده بود ولی بعدها برای CD-ROM ها نیز استفاده شد. یکی از مشکلات اساسی برای کسانی که در حال Assemble کردن کامپیوترها بودند ، مرتب کردن و مرتب نگه داشتن فضای داخل کیس ها بود زیرا این کابلهای پهن فضای زیادی را بصورت نامنظم اشغال می کردند.
SATA Hard Disk (Seri ATA)
این نوع هارددیسک از سیستم انتقال اطلاعات سری استفاده می کند. رابط های هارد ساتا برای اتصال درایوهای نوری و حافظه ها و انتقال اطلاعات بین آنها کاملا مناسب است. این رابط به مراتب سریعتر از نوع موازی یا همان ATA است. شاید این سوال در ذهن شما پیش بیاید که قاعدتاً سرعت نقل و انتقال اطلاعات موازی سریعتر از سری است ولی چطور امکان دارد که در این مورد برعکس است ؟
جواب این سوال کاملا ساده است. در حالت موازی به دلیل مسیر رفت و برگشتی بیت های داده ، میدان مغناطیسی بسیار کمی بوجود می آید که تأثیر نامحسوسی بر روی سرعت می گذارد ولی در مدل سری این واقعه رخ نمی دهد یعنی با اصلاح کیفیت کابل و همچنین تغییر سبک ساخت آن ، این سرعت بالا تأمین شده است.
این کابلها همانطور که در تصویر هم ملاحظه کردید دارای پهنای کمتر و رابط کوچکتر هستند حتی امروزه از قیمت مناسب تری نیز برخوردارند. شاید در اینترنت سه نسخه مختلف از ساتا با نامهای SATA1 و SATA2 و SATA3 را ببنید. این نسخه های مختلف فقط در سرعت با یکدیگر اختلاف دارند که SATA3 طبق اظهار نظر کارشناسان سرعتی معدل ۶۰۰ مگابایت برثانیه دارد که در مقایسه با ساتا نسخه ۱ ، چهار برابر بیشتر است. مصرف کمتر برق ، سرعت بالاتر، حجم کمتر و بطور کلی کارامدی بیشتر از مزیتهای هارد دیسک های ساتا نسبت به IDE است.